دیوان لغات الترک

.
کتاب حاضر لغتنامه ای است که بر پایه دیوان لغات الترک محمود کاشغری با ترتیب الفبائی هستی یافته است،‌بدین توضیح که از لغتنامه کاشغری که مشتمل بر اسماء و افعال و حروف با مثلها و شعرهای شاهد لغات است و معادل و شرح و معنای آنها به عربی آمده است، اسمها و صفتها و پسوندها و ضمایر آن را بیرون آورده و بر ترتیب الفبا مرتب داشته و شرح و معنی آنها را به فارسی برگردانده است.
دیوان لغات ترک فرهنگنامه‌ای به زبان عربی توسط محمود کاشغری در قرن ۱۱ میلادی نوشته شده است. این کتاب در اصل برای یاد دادن ترکی به اعراب نوشته شده اما همچنین به تاریخ، فولکلور، میتولوژی، جغرافیا، مردم‌شناسی و ادبیات اقوام ترک پیش و پس از اسلام، قواعد دستوری زبان‌های ترکی و گویش‌شناسی آن‌ها می‌پردازد. این فرهنگنامه در هشت کتاب و هر کتاب در دو بخش و هر بخش بر اساس هنجارهای صرف زبان عربی سامان یافته و حاوی ۷۵۰۰ تکواژ، ۲۹۰ گفتاورد و ۲۲۰ چکامه است.
دیوان لغات ترک نخستین واژه نامه در سمت و سوی تدوین کلیاتی از ترکی پژوهی و با صیغه دانشنامه ای است که کاشغری با طرح ریزی عجیب و سخت باوری در آن مخزن واژگان ترکی را طبق قواعد صرف زبان عربی در سیستمی بهنجار و با سامان و با شرح ظرایف و دقایق فرهنگ ترکی و نمونه های ادبیات شفاهی و حماسه ها و اساطیر کهن مردمی، سازه بندی کرده است و نیز زبان ترکی را با عربی رو در رو نهاده و بر برتری های آن دو نسبت به دیگر زبان ها و گویش های جهان تاکید ورزیده و ترکی و عربی را دو اسب شرط بندی نامیده است